«Στόχος μας να εμπνεύσουμε τα ελληνικά σχολεία»: H Δρ. Μπίλη Κωνσταντάρα, ιδρύτρια του Διαδραστικού Ευρωπαϊκού Σχολείου (ΔΕΣ), στο JennyGr
Σε μια εποχή όπου η εκπαίδευση καλείται να επαναπροσδιοριστεί και να απαντήσει σε νέες τεχνολογικές,κοινωνικές και παιδαγωγικές ανάγκες, το Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο (ΔΕΣ) αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα αλλαγής. Υπό την έμπνευση και την καθοδήγηση της ιδρύτριας του Δρ. Μπίλη Κωνσταντάρα, το ΔΕΣ δεν ακολουθεί απλώς τις τάσεις της εκπαίδευσης· τις δημιουργεί.
Η καινοτόμος φιλοσοφία του έχει ήδη αναγνωριστεί διεθνώς, με κορυφαίες διακρίσεις, όπως η βράβευσή του ως Εκπαιδευτικός Οργανισμός της Χρονιάς στα Educational Leaders Awards GREECE 2025, η ένταξή του στο παγκόσμιο δίκτυο Round Square και στο Microschool network, καθώς και η πιστοποίησή του ως IB Διεθνές Σχολείο με τα προγράμματα PYP (Primary Years Programme)και MYP( Middle Years Programme).
Παράλληλα, οι μαθητές του έχουν σημειώσει σημαντικές επιτυχίες σε διεθνείς διαγωνισμούς, όπως η Ολυμπιάδα STEM και το High Lingua αποδεικνύοντας ότι η χαρά της μάθησης οδηγεί στην αριστεία.
Πίσω από αυτές τις επιτυχίες βρίσκεται μια γυναίκα που μετουσίωσε σε πράξη όχι μόνο το δικό της παιδικό βίωμα –την έλλειψη χαράς και αυθορμητισμού που σημάδεψε τα μαθητικά της χρόνια– αλλά και τις εμπειρίες από τη σχολική ζωή των παιδιών της, όπου διαπίστωσε ότι τίποτα δεν είχε αλλάξει ουσιαστικά σε σχέση με τη δική της εποχή. Η διπλή αυτή συνειδητοποίηση έγινε το ισχυρότερο κίνητρο: να δημιουργήσει ένα σχολείο διαφορετικό, ζωντανό, γεμάτο χαρά και σεβασμό στη μοναδικότητα κάθε μαθητή.
Με βαθιά αγάπη για το παιδί, όραμα, ανθεκτικότητα και ενσυναίσθηση, σχεδίασε το ΔΕΣ ώστε να καλλιεργεί τη χαρά της ανακάλυψης και να προάγει τη δημιουργικότητα χωρίς φόβο και περιορισμούς.
Στο πλευρό της, ο σύζυγός της –αρχιτέκτονας με εξειδίκευση στον σχεδιασμό παιδικών χαρών– συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που εμπνέει, δείχνοντας ότι η εκπαίδευση δεν περιορίζεται στη γνώση, αλλά αγκαλιάζει τον χώρο, τη σχέση, την εμπειρία.
Αν γυρίσετε πίσω στα πρώτα σας μαθητικά χρόνια, ποια εικόνα ή συναίσθημα μένει πιο ζωντανά μέσα σας;
Αν γυρίσω πίσω, το συναίσθημα που αναδύεται πιο έντονα είναι η έλλειψη αυθορμητισμού και χαράς. Το σχολείο τότε λειτουργούσε περισσότερο ως ένα αυστηρό πλαίσιο παρά ως χώρος ελευθερίας και δημιουργίας. Κουβαλούσα συχνά και τον φόβο· τον φόβο μήπως κάνω λάθος, μήπως δεν ανταποκριθώ στις προσδοκίες, μήπως δεν «χωρέσω» στο καλούπι που μου επέβαλαν. Αυτή η αίσθηση με πλήγωσε, αλλά ταυτόχρονα έσπειρε μέσα μου τον σπόρο για κάτι διαφορετικό. Από τότε γεννήθηκε η ανάγκη να ονειρευτώ ένα σχολείο όπου το παιδί θα χαίρεται να μαθαίνει, θα νιώθει ελεύθερο να εκφραστεί και δεν θα φοβάται να είναι ο εαυτός του.
Υπήρξαν στιγμές κατά τη σχολική σας πορεία όπου αισθανθήκατε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα δεν ανταποκρινόταν στις ανάγκες σας;
Ναι, υπήρξαν πολλές φορές που ένιωσα ότι το σχολείο δεν με καταλάβαινε. Σαν να έπρεπε να ταιριάξω σε ένα προκαθορισμένο καλούπι, που δεν είχε χώρο για την προσωπικότητα, τις ανάγκες ή τις ιδιαίτερες κλίσεις μου. Θυμάμαι να νιώθω συχνά ότι η φωνή μου δεν ακουγόταν, ότι η δημιουργικότητά μου δεν έβρισκε θέση μέσα σε αυτό το αυστηρό πλαίσιο.
Μεγαλώνοντας όμως, κατάλαβα ότι αυτή η αίσθηση δεν ήταν μόνο δικό μου βίωμα· ήταν εμπειρία πολλών παιδιών. Κι έτσι γεννήθηκε μέσα μου η πεποίθηση ότι η εκπαίδευση πρέπει να προσαρμόζεται στο παιδί και όχι το αντίθετο. Κάθε παιδί είναι μοναδικό και αξίζει να αναγνωρίζεται για αυτό που είναι, όχι να πιέζεται να χωρέσει σε ένα σύστημα που δεν το εκφράζει. Αυτή η συνειδητοποίηση ήταν καθοριστική για το όραμα του ΔΕΣ: να δημιουργήσω ένα σχολείο που θα ακούει, θα καταλαβαίνει και θα καλλιεργεί τον κάθε μαθητή με σεβασμό και εμπιστοσύνη.
Η Έμπνευση
Ως μαθήτρια, τι σας έλειψε περισσότερο από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα;
Αυτό που μου έλειψε περισσότερο ήταν η έμπνευση. Να νιώσω ότι το σχολείο με προσκαλεί να ανακαλύψω τον εαυτό μου και τον κόσμο με έναν τρόπο αυθεντικό, ζωντανό, χαρούμενο. Στο σχολικό μου περιβάλλον κυριαρχούσε η τυποποίηση· όλοι έπρεπε να μάθουμε με τον ίδιο τρόπο, να ακολουθήσουμε τον ίδιο ρυθμό, να ταιριάξουμε σε ένα ενιαίο πλαίσιο. Εκεί ένιωθα να λείπει κάτι θεμελιώδες: Ο σεβασμός στη μοναδικότητα κάθε παιδιού, στη διαφορετικότητα των ικανοτήτων, των ταλέντων και των αναγκών του.
Αυτή η απουσία με έκανε να καταλάβω πολύ νωρίς πόσο σημαντικό είναι ένα σχολείο να δίνει χώρο σε κάθε παιδί να ανθίσει με τον δικό του τρόπο. Κι αυτή η συνειδητοποίηση με οδήγησε να σχεδιάσω το ΔΕΣ: ένα σχολείο που βάζει στο κέντρο την αυθεντική εμπειρία του μαθητή, που καλλιεργεί τη χαρά της μάθησης και τιμά τη διαφορετικότητα ως πλούτο, κι όχι ως εμπόδιο.
Ποιες ήταν οι πιο ουσιαστικές προκλήσεις που αντιμετωπίσατε ως ιδρύτρια ξεκινώντας από το μηδέν;
Η πρόκληση ήταν τεράστια: να κάνω πράξη ένα όνειρο που πολλοί το θεωρούσαν ουτοπία. Δεν ήταν μόνο τα πρακτικά εμπόδια· ήταν κυρίως οι παγιωμένες αντιλήψεις, το αγκυλωμένο σύστημα, ο φόβος απέναντι σε κάθε τι καινούριο. Είναι εντυπωσιακό πόσο συχνά όλοι μιλούν για την ανάγκη αλλαγής στην εκπαίδευση, αλλά στην πραγματικότητα ελάχιστοι είναι διατεθειμένοι να αλλάξουν οι ίδιοι. Έπρεπε λοιπόν να πείσω, να αντέξω, να μείνω πιστή στο όραμά μου παρά τις αντιστάσεις και τις αμφιβολίες που συναντούσα καθημερινά.
Σε αυτή τη διαδρομή, δεν ήμουν μόνη. Ο σύζυγός μου, ο αρχιτέκτονας Γιάννης Κυριακόπουλος, στάθηκε συνοδοιπόρος μου. Μας ενώνει η αγάπη για το παιδί, κι αυτό μας κάνει πιο δυνατούς: εκείνος μέσα από τον χώρο και εγώ μέσα από την παιδαγωγική, ενώσαμε τις δυνάμεις μας για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον όπου η μάθηση συνδέεται με τη χαρά και το παιχνίδι.
Η θεωρία των Πολλαπλών Ευφυϊών είναι θεμέλιο του ΔΕΣ. Την εφαρμόζατε και στην κόρη σας;
Για μένα η θεωρία αυτή δεν είναι απλά μια παιδαγωγική μέθοδος· είναι φιλοσοφία ζωής. Στην κόρη μου, την εικαστικό Άννη Ρήγα, προσπάθησα από νωρίς να αναγνωρίσω τις ιδιαίτερες ικανότητες και τα χαρίσματά της. Ξεχώρισε η αγάπη και το ταλέντο της στη ζωγραφική, κι εγώ στάθηκα δίπλα της για να το καλλιεργήσει χωρίς να περιορίζεται σε ένα μόνο μονοπάτι μάθησης.
Σήμερα καμαρώνω να τη βλέπω διδακτορική ερευνήτρια σε κορυφαίο πανεπιστήμιο της Αγγλίας. Η πορεία της είναι για μένα η ζωντανή απόδειξη ότι όταν αναγνωρίζουμε και ενθαρρύνουμε το μοναδικό δυναμικό κάθε παιδιού, ανοίγουμε δρόμους που ίσως ούτε το ίδιο να φανταζόταν.
Πώς καταφέρνετε να διαχειρίζεστε την ισορροπία ανάμεσα στους πολλαπλούς και απαιτητικούς σας ρόλους – της συζύγου, της μητέρας, της παιδαγωγού και της διευθύνουσας συμβούλου;
Η ισορροπία ανάμεσα σε αυτούς τους ρόλους υπήρξε πάντα μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ζωής μου. Στην περίπλοκη καθημερινότητά μου πρέπει να εναλλάσσομαι συνεχώς από τον έναν ρόλο στον άλλο, χωρίς να χάσω την αυθεντικότητά μου. Υπάρχουν στιγμές που νιώθω ότι δεν προλαβαίνω να είμαι τα πάντα για όλους.
Με τον καιρό, όμως, συνειδητοποίησα ότι η ισορροπία δεν είναι μια σταθερή κατάσταση αλλά μια δυναμική διαδικασία, μια συνεχής επαναδιαπραγμάτευση με τον εαυτό μου και το περιβάλλον μου. Αυτό που έχει σημασία είναι να είμαι παρούσα με αληθινή αγάπη και αφοσίωση στον εκάστοτε ρόλο.
Η στρατηγική μου βασίστηκε σε τρεις αξίες: να ξεχωρίζω τι είναι ουσιώδες σε κάθε στιγμή, να αναγνωρίζω τα όριά μου και να βλέπω τις ανάγκες των άλλων χωρίς να ξεχνώ τις δικές μου. Αυτός ο συνδυασμός με βοήθησε να αντέχω και να πορεύομαι με συνέπεια. Τελικά, δεν πρόκειται για μια τέλεια ισορροπία, αλλά για έναν διαρκή διάλογο ανάμεσα στην προσωπική και επαγγελματική μου ταυτότητα.
Στην πορεία σας, υπήρξαν στιγμές που οι αντιξοότητες φάνταζαν ανυπέρβλητες; Τι ήταν αυτό που σας έδινε τη δύναμη να συνεχίσετε;
Υπήρξαν πολλές στιγμές που οι αντιξοότητες έμοιαζαν ανυπέρβλητες. Εμπόδια γραφειοκρατικά, οικονομικές δυσκολίες, η καχυποψία απέναντι σε κάθε τι νέο – όλα αυτά με έκαναν να νιώθω συχνά ότι το βάρος ήταν ασήκωτο. Εκείνες τις στιγμές όμως, με κρατούσαν δύο πράγματα: η σκέψη των παιδιών και η πίστη στο όραμα.
Όταν έμπαινα στις αίθουσες του ΔΕΣ και έβλεπα τα μάτια των μαθητών να λάμπουν, έπαιρνα πίσω όλη τη δύναμη που χρειαζόμουν. Κι όταν άκουγα έναν γονιό να μου λέει ότι το παιδί του βρήκε στο σχολείο αυτό που δεν είχε βρει αλλού, ένιωθα ότι κάθε κόπος, κάθε αντίσταση, κάθε νύχτα αγωνίας είχε αξία. Αυτές οι στιγμές ήταν η δική μου πηγή αντοχής και η απόδειξη ότι, παρά τις δυσκολίες, το όραμα άξιζε να συνεχίσει να ζει.
Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι τρεις θεμελιώδεις αξίες που διέπουν τον ρόλο σας και κατευθύνουν τις αποφάσεις και τις επιλογές σας;
Οι τρεις αξίες που θεωρώ αδιαπραγμάτευτες είναι το όραμα, η ανθεκτικότητα και η ενσυναίσθηση. Το όραμα δίνει κατεύθυνση, συνέπεια και συνέχεια σε κάθε εκπαιδευτική και διοικητική επιλογή, εξασφαλίζοντας ότι το σχολείο δεν χάνει ποτέ την αποστολή του. Η ανθεκτικότητα είναι εξίσου σημαντική, καθώς η πορεία μου είναι γεμάτη προκλήσεις, αντιστάσεις και αβεβαιότητες· χρειάζεται η ικανότητα να υπερβαίνεις τις δυσκολίες και να μετατρέπεις τα εμπόδια σε ευκαιρίες μάθησης και εξέλιξης.
Τέλος, η ενσυναίσθηση αποτελεί τον ανθρωποκεντρικό πυρήνα αυτής της πορείας. Είναι η αξία που επιτρέπει να κατανοείς σε βάθος τις ανάγκες μαθητών, εκπαιδευτικών, γονέων αλλά και συνεργατών, δημιουργώντας ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης και αυθεντικής επικοινωνίας. Από τις τρεις, η ενσυναίσθηση είναι εκείνη που καλλιεργώ διαρκώς στον εαυτό μου· είναι μια συνεχής μαθητεία, ένας διάλογος με τον εσωτερικό μου κόσμο ώστε να μπορώ να ακούω καλύτερα, να κατανοώ βαθύτερα και να ανταποκρίνομαι πιο ουσιαστικά.
H μεγαλύτερη πρόκληση
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζετε;
Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να κρατώ ζωντανό το όραμα μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς. Η εκπαίδευση βρίσκεται διαρκώς αντιμέτωπη με νέες τάσεις, με καινοτομίες που άλλοτε έχουν βάθος κι άλλοτε είναι απλώς περαστικές μόδες. Το δύσκολο είναι να ξεχωρίζεις τι πραγματικά αξίζει και τι όχι. Χρειάζεται θάρρος να αλλάζεις και να προσαρμόζεσαι, αλλά και σοφία να μένεις πιστός στις αξίες σου, χωρίς να παρασύρεσαι.
Στο ΔΕΣ δεν ακολουθούμε απλώς τις τάσεις· τις δημιουργούμε. Και αυτό είναι μια ευθύνη αλλά και μια μεγάλη δύναμη: να χαράζεις δρόμο εκεί που δεν υπάρχει, να δείχνεις έναν διαφορετικό τρόπο μάθησης και να αποδεικνύεις στην πράξη ότι η παιδεία μπορεί να είναι χαρά, αυθεντικότητα και εξέλιξη.
Αναλογιζόμενη την πορεία σας, ποια θεωρείτε ότι ήταν η πιο καθοριστική απόφαση που πήρατε ως ιδρύτρια και πώς αυτή συνδέεται με τις σημερινές μεγάλες επιτυχίες του ΔΕΣ;
Η πιο σωστή και καθοριστική απόφαση ήταν να ακολουθήσω το όνειρό μου, ακόμα κι όταν όλα έδειχναν ότι είναι ανέφικτο. Εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχαν εγγυήσεις ούτε βεβαιότητες· υπήρχε μόνο η εσωτερική μου πίστη ότι μπορούμε να φτιάξουμε ένα σχολείο διαφορετικό, ζωντανό, χαρούμενο. Αυτή η απόφαση με δίδαξε ότι οι μεγάλες αλλαγές ξεκινούν πάντα από μια ιδέα και ότι, με συνέπεια και αγάπη, το όραμα μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
Σήμερα, βλέποντας τις επιτυχίες του ΔΕΣ, νιώθω βαθιά δικαιωμένη. Το σχολείο μας αναδείχθηκε Εκπαιδευτικός Οργανισμός της Χρονιάς στα Educational Leaders Awards 2025, εντάχθηκε στην οικογένεια του παγκόσμιου εκπαιδευτικού οργανισμού Round Square και στο δίκτυο Microschool, ενώ πιστοποιήθηκε και το γυμνάσιο μας ως IB Middle Years Programme. Παράλληλα, οι μαθητές μας σημείωσαν μεγάλες διακρίσεις στη Διεθνή Ολυμπιάδα STEM, αποδεικνύοντας ότι η χαρά της μάθησης μπορεί να οδηγήσει σε ακαδημαϊκή και προσωπική υπεροχή. Όλες αυτές οι στιγμές είναι για μένα η ζωντανή επιβεβαίωση ότι η απόφαση να ακολουθήσω το όνειρο άξιζε όσο τίποτα άλλο.
Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον
Πώς οραματίζεστε το μέλλον του ΔΕΣ τα επόμενα χρόνια και ποιοι είναι οι στόχοι που θα θέλατε να δείτε να γίνονται πραγματικότητα
Οραματίζομαι το ΔΕΣ ως ένα σχολείο που θα συνεχίσει να καινοτομεί και να εμπνέει, λειτουργώντας ως ζωντανός οργανισμός μάθησης που δεν ακολουθεί τάσεις αλλά τις δημιουργεί.
Εφόσον το ΔΕΣ είναι ήδη αναγνωρισμένο διεθνώς, η βαθύτερη επιθυμία και στόχος μας για το μέλλον είναι να εμπνεύσουμε τα ελληνικά σχολεία. Να δείξουμε ότι η εκπαίδευση μπορεί να είναι χαρά και δημιουργία, κι ότι ο σεβασμός στη μοναδικότητα κάθε παιδιού μπορεί να γίνει η κινητήρια δύναμη για μια νέα εποχή στην παιδεία.
Built with Shorthand